درمان آکنه و جوش‌های پوستی

پوست این آینه تمام نمای درون گاهی آنقدر با ما سرِ ناسازگاری می‌گذارد که انگار تمام اعتماد به نفسمان را گروگان گرفته است. قضیه از یک مهمانی ساده شروع می‌شود؛ دقیقاً همان روزی که باید در اوج باشیم یک مهمان ناخوانده روی صورتمان سبز می‌شود. اولش یک نقطه کوچک است اما تا چشم باز می‌کنیم تبدیل به یک کوه آتشفشان فعال شده که انگار قصد دارد تمام معادلات زیبایی را به هم بزند.

همه ما دست کم یک بار در زندگی این تجربه تلخ را داشته‌ایم. حسی که با دیدن خودمان در آینه به سراغمان می‌آید ترکیبی است از خشم ناامیدی و یک جور درماندگی. انگار تمام تلاش‌هایمان برای داشتن یک پوست صاف و بی‌نقص نقش بر آب شده است. شروع می‌کنیم به کندوکاو در اینترنت سراغ انواع و اقسام ماسک‌ها و کرم‌ها می‌رویم و هر راهی را که به نظرمان می‌رسد امتحان می‌کنیم. اما اغلب نتیجه چیزی نیست جز هدر رفتن وقت و پول و البته کمی سرخوردگی بیشتر.

این جنگ بی‌پایان با این عارضه‌ی مزاحم فقط مختص دوران نوجوانی نیست. خیلی از ما حتی در سنین بالاتر هم با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم. انگار این موجودات ریز و سمج قسم خورده‌اند که آرامش را از ما بگیرند. اما چرا این اتفاق می‌افتد؟ چه چیزی باعث می‌شود که پوست ما به جای صاف و شفاف بودن پر از این دانه‌های مزاحم شود؟

بگذارید کمی دقیق‌تر به این موضوع نگاه کنیم. پوست ما یک ارگان پیچیده و حساس است که تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. از ژنتیک و هورمون‌ها گرفته تا سبک زندگی و رژیم غذایی همه می‌توانند روی سلامت پوست ما اثر بگذارند. یکی از مهم‌ترین عواملی که در بروز این عارضه‌ی پوستی نقش دارد تولید بیش از حد چربی در پوست است. غدد چربی پوست به طور طبیعی چربی تولید می‌کنند تا پوست را نرم و مرطوب نگه دارند. اما گاهی اوقات این غدد بیش از حد فعال می‌شوند و چربی زیادی تولید می‌کنند. این چربی اضافی منافذ پوست را مسدود می‌کند و باعث ایجاد جوش می‌شود.

علاوه بر چربی سلول‌های مرده پوست هم می‌توانند در مسدود شدن منافذ پوست نقش داشته باشند. به طور طبیعی سلول‌های مرده پوست به طور مداوم از سطح پوست جدا می‌شوند و سلول‌های جدید جای آن‌ها را می‌گیرند. اما گاهی اوقات این سلول‌های مرده به درستی جدا نمی‌شوند و در منافذ پوست جمع می‌شوند. این تجمع سلول‌های مرده همراه با چربی اضافی محیط مناسبی را برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کند.

باکتری‌ها یکی دیگر از عوامل مهم در بروز این مشکل هستند. نوعی باکتری به نام «پروپیونی باکتریوم آکنس» به طور طبیعی روی پوست ما زندگی می‌کند. اما وقتی منافذ پوست مسدود می‌شوند این باکتری‌ها می‌توانند به سرعت تکثیر شوند و باعث التهاب و قرمزی پوست شوند.

همه این عوامل دست به دست هم می‌دهند تا این عارضه‌ی ناخوشایند روی پوست ما ظاهر شود. اما خبر خوب این است که راه‌های زیادی برای مقابله با آن وجود دارد. از درمان‌های موضعی گرفته تا داروهای خوراکی و روش‌های پیشرفته‌تر می‌توانیم با کمک متخصصان پوست بهترین راه حل را برای خودمان پیدا کنیم.

درمان‌های موضعی معمولاً اولین خط دفاعی در برابر این عارضه هستند. این درمان‌ها شامل کرم‌ها ژل‌ها و لوسیون‌هایی هستند که حاوی موادی مانند بنزوئیل پراکسید اسید سالیسیلیک رتینوئیدها و آنتی‌بیوتیک‌ها هستند. بنزوئیل پراکسید یک ماده ضد باکتری است که به از بین بردن باکتری‌ها و کاهش التهاب کمک می‌کند. اسید سالیسیلیک یک لایه بردار است که به باز کردن منافذ پوست و از بین بردن سلول‌های مرده کمک می‌کند. رتینوئیدها مشتقات ویتامین A هستند که به کاهش تولید چربی و جلوگیری از مسدود شدن منافذ پوست کمک می‌کنند. آنتی‌بیوتیک‌ها باکتری‌ها را از بین می‌برند و التهاب را کاهش می‌دهند.

اگر درمان‌های موضعی به تنهایی کافی نباشند پزشک ممکن است داروهای خوراکی تجویز کند. این داروها معمولاً شامل آنتی‌بیوتیک‌ها قرص‌های ضد بارداری و ایزوترتینوئین هستند. آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی باکتری‌ها را از بین می‌برند و التهاب را کاهش می‌دهند. قرص‌های ضد بارداری هورمون‌ها را تنظیم می‌کنند و به کاهش تولید چربی کمک می‌کنند. ایزوترتینوئین یک داروی قوی است که تولید چربی را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد و به درمان آکنه‌های شدید کمک می‌کند.

علاوه بر درمان‌های دارویی روش‌های دیگری هم برای درمان این عارضه وجود دارند. این روش‌ها شامل لیزر درمانی میکرودرم ابریژن و لایه‌برداری شیمیایی هستند. لیزر درمانی با استفاده از نور لیزر باکتری‌ها را از بین می‌برد و التهاب را کاهش می‌دهد. میکرودرم ابریژن یک روش لایه‌برداری است که با استفاده از یک دستگاه مخصوص سلول‌های مرده پوست را از بین می‌برد. لایه‌برداری شیمیایی با استفاده از محلول‌های شیمیایی لایه‌های سطحی پوست را از بین می‌برد و به باز شدن منافذ پوست کمک می‌کند.

اما مهم‌تر از درمان پیشگیری است. با رعایت چند نکته ساده می‌توانیم احتمال بروز آن را کاهش دهیم. اول از همه باید پوست خود را به طور منظم تمیز کنیم. شستشوی روزانه پوست با یک شوینده ملایم به از بین بردن چربی اضافی و سلول‌های مرده کمک می‌کند. دوم باید از محصولات آرایشی و بهداشتی غیر کومدوژنیک استفاده کنیم. این محصولات منافذ پوست را مسدود نمی‌کنند. سوم باید از دست زدن به صورت خود خودداری کنیم. دست‌های ما پر از باکتری هستند و دست زدن به صورت می‌تواند باعث انتقال باکتری‌ها به پوست شود. چهارم باید رژیم غذایی سالمی داشته باشیم. مصرف غذاهای چرب و شیرین می‌تواند باعث افزایش تولید چربی در پوست شود. و باید استرس خود را کنترل کنیم. استرس می‌تواند باعث افزایش تولید هورمون‌هایی شود که تولید چربی را افزایش می‌دهند.

البته نباید فراموش کنیم که هر پوستی ویژگی‌های خاص خودش را دارد و ممکن است یک روش درمانی برای یک نفر موثر باشد و برای دیگری نه. بنابراین بهترین کار این است که با یک متخصص پوست مشورت کنیم و بهترین راه حل را برای خودمان پیدا کنیم.

این عارضه پوستی یک مشکل شایع است که می‌تواند تأثیر زیادی روی اعتماد به نفس و کیفیت زندگی ما داشته باشد. اما با شناخت عوامل ایجاد کننده و استفاده از روش‌های درمانی مناسب می‌توانیم این مشکل را کنترل کنیم و پوستی صاف و بی‌نقص داشته باشیم. به یاد داشته باشیم که صبر و پشتکار کلید موفقیت در این راه است. نباید با دیدن اولین نتیجه ناامید شویم و دست از تلاش برداریم. با مراقبت صحیح از پوست و پیروی از دستورالعمل‌های پزشک می‌توانیم به پوستی سالم و زیبا دست پیدا کنیم.